Tâm lý giao dịch của một nhà giao dịch Quyền chọn nhị phân: tâm lý trong giao dịch Quyền chọn nhị phân (2025)

Chào các bạn, đã đến lúc chúng ta thảo luận về một chủ đề vô cùng quan trọng trong giao dịch Quyền chọn nhị phân (và bất kỳ hình thức giao dịch tài chính nào khác). Hôm nay, chúng ta sẽ nói về tâm lý giao dịch của một nhà giao dịch. Nếu không có kiến thức này, bạn sẽ không bao giờ trở thành một nhà giao dịch thành công và có lợi nhuận.

Tâm lý giao dịch và tại sao một nhà giao dịch lại cần nó

Tôi không biết các bạn thế nào, nhưng tôi đã biết đến giao dịch Quyền chọn nhị phân từ năm 2011, khi xem một video trên YouTube. Trong video đó, một nhà giao dịch đã chỉ ra cách giao dịch Quyền chọn nhị phân và kiếm được vài nghìn đô la ngay trong thời gian thực – vào thời điểm đó, số tiền như vậy thật khó tin đối với tôi. Dĩ nhiên, sự quan tâm đến giao dịch xuất hiện ngay lập tức, và động lực được bổ sung bởi việc tôi đang tìm cách để chỉ làm việc cho bản thân mình. Cuối cùng, quyết định giao dịch Quyền chọn nhị phân đã được đưa ra khá nhanh.

Khi đó, hầu như không có sàn giao dịch Quyền chọn nhị phân nào cho phép bạn giao dịch với số vốn rất nhỏ, nên tôi cũng không có nhiều lựa chọn. Tôi đã tìm được một sàn có tài khoản cent sau vài ngày – đây không phải là vấn đề quá khó. Tôi nạp 20 đô la vào tài khoản và một tuần sau rút 100 đô la. Ngỡ rằng đó là khởi đầu cho thành công, nhưng không, đó chỉ là may mắn, vì một tuần sau tôi đã trả lại 100 đô la cho sàn, và còn góp thêm tiền của mình nữa.

Sau khoảng một năm rưỡi (tôi giao dịch vài lần mỗi tháng) với sàn đó, tôi đi đến kết luận rằng chỉ cần có một số vốn đủ lớn và một chiến lược giao dịch tốt là có thể kiếm tiền – tất cả những nhà giao dịch có kinh nghiệm trên YouTube đều nói như vậy, tại sao không nghe họ. Đồng thời, tôi muốn giao dịch không phải với sàn cent Quyền chọn nhị phân của mình mà với broker OptionBit, nơi vừa ra mắt (hoặc ra mắt bản beta, tôi không nhớ rõ) “robot” AlgoBit. Tôi không muốn bỏ lỡ cơ hội này.

Không suy nghĩ nhiều, tôi tìm một chiến lược giao dịch, đăng ký với sàn, sau đó nạp vào tài khoản 1000 đô la. Giao dịch bắt đầu: Tôi gỡ lại mỗi lệnh thua bằng Martingale. Ở hầu hết mọi lệnh, tôi đều phải “chiến đấu” với chính mình – tôi thực sự sợ hãi. Giống như bất kỳ “nhà giao dịch có kinh nghiệm” nào khác, tôi giao dịch đến kiệt sức – từ 8-12 giờ một ngày (cứ nghĩ đó là cách làm của dân chuyên nghiệp). Trong hai ngày đầu, tôi nâng số dư lên 2100 đô la, ngày thứ ba tôi thua về còn 980 đô la, và vài ngày sau mất luôn số đó.

Niềm vui kiếm tiền nhanh chóng của tôi lập tức bị thay thế bởi nỗi sợ thua lỗ, rồi trầm cảm vì thất bại, do đó là số tiền cuối cùng tôi có lúc đó. Sau thất bại chấn động này, tôi phải sống với 10 đô la trong hai tuần, chờ học bổng và lương làm thêm. Hằng ngày vẫn phải đến trường, đi làm thêm… Nói chung, trong hai tuần đó tôi giảm vài cân – xem như một chế độ ăn kiêng bất đắc dĩ. Nhưng đó chưa phải điều tệ nhất chờ đón tôi. Sau đó, tôi liên tục thua lỗ trong giao dịch – nạp tiền xong là cháy tài khoản trong vài giờ, thậm chí không trụ được đến hôm sau. Cứ như vậy trong hơn hai năm.

Rồi tôi nghĩ rất lâu về sai lầm thực sự nằm ở đâu: có lẽ chiến lược giao dịch làm tôi thất vọng và tôi nên chọn một chiến lược khác, có lẽ là do thiếu kiến thức, có lẽ tôi vào lệnh sai, v.v... Thực tế, tôi sai hoàn toàn, nhưng nhận ra điều đó quá muộn.

Nếu phân tích tình huống này, sai lầm nằm ở mọi thành phần trong giao dịch của tôi, và đều liên quan đến tâm lý giao dịch:

• Tôi chưa sẵn sàng giao dịch có lợi nhuận – tôi đã đánh giá quá cao khả năng của mình
• Tôi ăn mừng thành công quá sớm – điều đó càng khiến tôi tự tin mình đã là một nhà giao dịch chuyên nghiệp
• Tôi quyết ăn thua khi bị lỗ – cảm xúc điều khiển tôi, chứ không phải tôi điều khiển cảm xúc
• Tôi sợ hãi với mọi lệnh giao dịch – nỗi sợ đã thôi thúc tôi hành động thiếu cân nhắc
• Tôi giao dịch Martingale – mong muốn gỡ lỗ nhanh mãnh liệt hơn cả lý trí
• Tôi vượt quá giới hạn tâm lý về số vốn – vì vậy mới sợ hãi cho từng lệnh
• Tôi không biết cách kiểm soát cảm xúc – lòng tham và khát khao kiếm tiền nhanh là động cơ duy nhất
• Tôi thất vọng về bản thân sau thất bại đó – tôi chịu một cú sốc tâm lý nghiêm trọng, cản trở việc giao dịch có lãi trong thời gian dài

Khi xem video, tôi chỉ đơn giản bắt chước hành động của một nhà giao dịch có kinh nghiệm, nhưng không biết rằng phía sau người đó là khối lượng kinh nghiệm và kiến thức, bao gồm cả kiến thức về tâm lý giao dịch. Chính vì vậy, người đó có thể giao dịch bình tĩnh và kiếm tiền, còn tôi thì “cầu nguyện” cho mỗi lệnh và thua lỗ. Thị trường thì như nhau – khác nhau là ở cách tiếp cận, và cách của tôi đã sai ngay từ đầu!

Trong suốt sự nghiệp giao dịch, tôi đã thử qua hàng trăm chiến lược, nhưng chúng chẳng có ích gì nếu tôi không biết quản lý cảm xúc – lòng tham luôn chiếm ưu thế, dẫn đến thua lỗ. Điều này giống như việc bạn cố gắng lợp mái thép cho một nền móng làm từ giấy – hoàn toàn vô nghĩa. Giao dịch của tôi cũng vậy – chiến lược có hay đến đâu cũng vô ích nếu tôi chẳng có chút kiến thức nào về tâm lý giao dịch!

Tâm lý giao dịch đối với một nhà giao dịch giống như cẩm nang vạn năng, có thể so sánh với chương trình học phổ thông. Sau khi bạn hoàn thành chương trình phổ thông, bạn có thể học bất cứ ngành nghề nào, trở thành bất cứ ai bạn muốn. Tương tự, khi nắm vững tâm lý giao dịch, bạn cũng có thể chọn bất kỳ hướng phát triển nào:

• Tận dụng tối đa lợi thế của bất kỳ chiến lược giao dịch nào
• Khám phá mọi phương pháp giao dịch
• Chuyển sang các thị trường tài chính khác
• KIẾM TIỀN, thay vì đánh mất nó

Một nhà giao dịch không có tâm lý giao dịch chẳng khác gì quả bom nổ chậm. Chỉ cần một sai lầm, thế là toàn bộ tiền trong tài khoản đổ về túi của sàn. Tâm lý giao dịch sẽ giải đáp nhiều câu hỏi, cụ thể như vì sao hầu hết nhà giao dịch đều thua, trong khi một số người rất thành công và kiếm được số tiền lớn, và làm thế nào để gia nhập hàng ngũ những người thành công đó.

Những nguyên tắc cơ bản về tâm lý giao dịch của người giao dịch Quyền chọn nhị phân

Mọi thứ liên quan đến giao dịch có lợi nhuận đều xuất phát từ tâm lý giao dịch. Nếu bạn muốn trở thành một nhà giao dịch chuyên nghiệp và kiếm tiền với Quyền chọn nhị phân, bạn không thể thiếu kiến thức về tâm lý giao dịch – bạn phải hiểu nó và kiểm soát được cảm xúc của mình. May mắn thay, mọi thứ đều có thể học được.

Nỗi sợ hãi trong giao dịch Quyền chọn nhị phân

Nỗi sợ hãi trong giao dịch Quyền chọn nhị phân là hiện tượng khá phổ biến với nhiều nhà giao dịch. Nỗi sợ có thể xuất hiện trong quá trình giao dịch hoặc trước khi bắt đầu, nhưng dù ở giai đoạn nào, nó cũng cản trở bạn kiếm lợi nhuận – bạn cần tìm ra nguyên nhân và loại bỏ hoặc hạn chế nó.

Tôi tin rằng ai cũng từng trải qua cảm giác sợ hãi khi giao dịch. Thông thường, bạn sợ hãi cho một lệnh cụ thể – không biết lệnh đó sẽ kết thúc lời hay lỗ. Nếu giá đi đúng hướng dự đoán, sự sợ hãi có giảm bớt nhưng vẫn còn đó (nhỡ giá đảo chiều thì sao?), còn nếu giá đi ngược hướng, nỗi sợ hãi sẽ đeo bám bạn suốt thời gian lệnh còn mở.

Nhưng cũng có những nguyên nhân khác khiến bạn sợ hãi khi giao dịch, ví dụ: sợ mắc sai lầm, sợ vào lệnh, sợ điều chưa biết. Dù thế nào, với nhà giao dịch, nó chỉ dẫn đến một kết quả: bạn bắt đầu ở trạng thái bất lợi, dễ phạm sai lầm dẫn đến mất tiền.

Chính nỗi sợ sẽ thúc đẩy bạn hành động thiếu cân nhắc, chẳng hạn tăng vốn cho lệnh với mục đích gỡ lỗ nhanh, cố gắng “gỡ gạc,” hoặc “all-in” vào một lệnh duy nhất. Vậy tại sao lại sợ?

Nỗi sợ trong giao dịch là phản ứng tâm lý khi chúng ta mắc sai lầm quá nghiêm trọng. Thông thường, sai lầm đó nằm ở số tiền bạn đầu tư cho mỗi lệnh. Tuy nhiên, nỗi sợ cũng có thể bắt nguồn từ quá khứ thua lỗ, khiến bạn sợ sẽ lại mất tiền như trước.

Nỗi sợ còn xuất hiện khi bạn giao dịch bằng tiền mà bạn không thể để mất – bạn buộc phải kiếm được lợi nhuận, và chính áp lực “bắt buộc” đó làm bạn lo sợ. Hoặc cũng có thể bạn đã gặp nhiều thất bại trong cuộc sống, nên “tôi sợ giao dịch vì sợ lại thất bại.”

Để vượt qua nỗi sợ, bạn phải hiểu nguyên nhân thật sự của nó. Trước tiên, hãy thử giao dịch trên tài khoản demo. Nếu ngay cả ở tài khoản demo mà bạn vẫn sợ, thì bạn đang gặp vấn đề tâm lý nào đó – sợ bắt đầu điều mới, sợ mắc sai lầm và không đạt được gì. Nếu trên tài khoản demo bạn giao dịch rất thoải mái, thì nghĩa là bạn chỉ sợ mất tiền thật – vì tài khoản demo và tài khoản thật khác nhau chỉ ở đồng tiền dùng để giao dịch.

Để đối phó với nỗi sợ, trước hết hãy loại bỏ những yếu tố luôn tạo ra nỗi sợ mất mát:

• Đừng bao giờ giao dịch bằng số tiền cuối cùng – khi bạn “phải” kiếm tiền, bạn sẽ không bao giờ kiếm được
• Đừng giao dịch nếu bạn đang có các khoản vay ngân hàng, thế chấp hay nợ nần – hãy giải quyết chúng trước. Giao dịch Quyền chọn nhị phân không phải là cách “chữa cháy” tài chính
• Chỉ giao dịch với số tiền bạn không tiếc nếu mất – việc mất khoản tiền đó không làm thay đổi tình hình tài chính của bạn

Nếu bạn tuân thủ những quy tắc trên mà vẫn sợ, hãy giảm số tiền vào lệnh – thường cách này khá hiệu quả. Nhưng nếu bạn đã giao dịch với mức đầu tư tối thiểu mà vẫn sợ hãi, bạn cần học cách chấp nhận thua lỗ – đừng sợ lệnh thua riêng lẻ, vì nhìn dài hạn, đa phần lệnh vẫn có thể đóng lời.

Tất cả giao dịch đều dựa trên xác suất: không có chiến lược nào đạt 100% thắng, nên mọi lệnh đều có khả năng thắng hoặc thua – nhiệm vụ của nhà giao dịch là tăng xác suất dự đoán đúng. Đó cũng chính là lý do chúng ta dùng chiến lược giao dịch.

Giả sử chiến lược của bạn cho tỷ lệ 75% lệnh thắng về dài hạn, nghĩa là trong 100 lệnh, sẽ có khoảng 25 lệnh thua, 75 lệnh thắng. Bạn không thể biết trước kết quả của từng lệnh, nên cứ giao dịch MỌI tín hiệu theo chiến lược. Kết quả cuối cùng, bạn sẽ có 75 lệnh thắng và 25 lệnh thua.

Để hiểu rõ hơn, hãy coi mỗi lần ném xúc xắc là một “tín hiệu” trong chiến lược. Trên mặt xúc xắc có các số từ 1 đến 6. Bạn cược rằng kết quả lớn hơn “1”, xác suất xảy ra khoảng 83%, và khả năng ra “1” là 16-17%. Khi ném xúc xắc, bạn không biết số nào sẽ hiện ra, nhưng xác suất nghiêng về phía bạn ở 83%. Giao dịch Quyền chọn nhị phân cũng dựa vào nguyên tắc nghiêng xác suất về hướng có lợi cho nhà giao dịch.

Bạn không nên quá tập trung vào từng lệnh một – vì kết quả của từng lệnh cụ thể là không thể biết chắc, nhưng bạn sở hữu một chiến lược với xác suất thắng cao hơn thua. Thứ bạn cần làm là mở lệnh mỗi khi có tín hiệu từ chiến lược.

Với cách tiếp cận đó, nỗi sợ cho từng lệnh cụ thể sẽ biến mất, bởi... bạn đang nhìn bức tranh lớn. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể lo việc thua lỗ “số tiền lớn”, thì đó là lỗi trong quản lý rủi ro – bạn đã để bản thân chịu mức thua lỗ quá cao, cần giảm mức đầu tư cho mỗi lệnh và xem lại chiến lược quản lý rủi ro.

Một nỗi sợ khác thường gặp ở nhà giao dịch là sợ “cháy” tiền quá nhanh, nảy sinh khi bạn thua một khoản lớn của tài khoản – mất 10-50% mỗi lệnh. Nỗi sợ này đặc biệt phổ biến ở người mới, kiểu “Thà nạp 10 đô la còn hơn mạo hiểm 100 đô la!” Điều này do bạn vi phạm quy tắc quản lý rủi ro – số vốn phải đủ cho ít nhất 20-100 lệnh. Nếu không, hãy sớm khắc phục.

Tương tự, giao dịch Martingale cũng mang lại nỗi sợ này – khi bạn phải tăng gấp nhiều lần khối lượng giao dịch, có thể lên đến 30-60% số dư. Thật không may, Martingale vi phạm hàng loạt quy tắc giao dịch an toàn, bạn nên từ bỏ hoàn toàn phương pháp này!

Lòng tham của nhà giao dịch khi giao dịch Quyền chọn nhị phân

Giao dịch Quyền chọn nhị phân không phải cuộc chạy đua nước rút, mà là một cuộc chạy đường dài! Hãy khắc cốt ghi tâm câu nói này! Trong giao dịch Quyền chọn nhị phân, chỉ những người biết chờ đợi và biết cách tránh giai đoạn giao dịch thua lỗ mới có thể kiếm tiền. Còn những ai muốn kiếm “triệu đô” ngay trong ngày thường xuyên thất bại.

Lòng tham trong giao dịch Quyền chọn nhị phân sẽ thôi thúc bạn giao dịch quá nhiều (mở nhiều lệnh hơn kế hoạch), tăng rủi ro trên mỗi lệnh, cố “gỡ gạc” sau lệnh thua.

Đôi khi, chính lòng tham lại khiến bạn kiếm được ít hơn. Không ít trường hợp nhà giao dịch muốn chốt lời ngay lập tức thay vì chờ đến khi lệnh đóng. Đó là lý do sàn Quyền chọn nhị phân khéo léo thiết kế tính năng đóng lệnh sớm. Thông thường, nếu lệnh đang lời, sàn sẵn sàng thanh toán ít hơn khoản lợi nhuận dự kiến; nếu lệnh đang lỗ, đóng lệnh sớm chỉ trả lại một phần vốn.

Việc đóng lệnh lời sớm khiến bạn nhận được ít hơn, và đóng lệnh lỗ sớm đôi khi lại xảy ra ngay trước khi giá đảo chiều và lệnh có thể đã thắng. Bạn tự đưa mình vào bẫy.

Đó vẫn chỉ là “nhẹ nhàng” so với những nguy hiểm lớn hơn do lòng tham gây ra. Lòng tham khiến bạn giao dịch không ngừng nghỉ: hoặc đến khi kiệt sức hoàn toàn, hoặc đến khi cháy sạch tài khoản. Người tham lam nghĩ không có lý do gì để dừng, thời gian rảnh phải được dùng để kiếm tiền. Không ít trường hợp nhà giao dịch có lời buổi sáng, nhưng buổi tối lại thua toàn bộ số lời và cả tiền gốc.

Để khắc phục lòng tham, bạn cần có kế hoạch giao dịch, trong đó có quy định rõ tình huống và quy tắc dừng giao dịch sau một số lượng lệnh nhất định. Bạn cũng có thể áp dụng một số quy tắc tâm lý, ví dụ:

• Không được để mất quá 50% lợi nhuận vừa kiếm được – kết thúc ngày giao dịch có lời, dù ít, vẫn tốt hơn là ngày thua lỗ
• Ba lệnh thua liên tiếp nghĩa là bạn dừng – sau ba lệnh thua liên tục, hãy ngay lập tức nghỉ giao dịch

Những quy tắc này nhằm giúp bạn kiềm chế lòng tham.

Niềm hy vọng và kỳ vọng của nhà giao dịch trong giao dịch Quyền chọn nhị phân

Hy vọng là mong muốn đạt được kết quả mình muốn trong mọi tình huống. Còn hy vọng của một nhà giao dịch Quyền chọn nhị phân là gì? Họ mong giao dịch sẽ sinh lời ổn định. Nhưng thực tế thường khác xa.

Hy vọng và kỳ vọng của nhà giao dịch gắn liền với nỗi sợ thua lỗ. Một nhà giao dịch không hài lòng với lệnh đang lỗ sẽ “cầu mong” rằng giá sẽ quay đầu, giúp lệnh về bờ. Nhưng như chúng ta biết, nếu phải cầu nguyện, tức là bạn đã thua.

Hy vọng và kỳ vọng là thứ mơ hồ. Bạn không thể dựa vào hy vọng! Nhưng bạn có thể dựa vào số liệu thống kê hoặc kế hoạch giao dịch. Trong kế hoạch giao dịch, không có chỗ cho hy vọng – tất cả đều được lên kịch bản sẵn, mọi tình huống đều có phương án xử lý.

Việc thiếu kế hoạch giao dịch mới dẫn đến hy vọng – bạn không có nền tảng rõ ràng, không biết phải làm gì bây giờ hay sắp tới. Trong hoàn cảnh đó, bạn chỉ còn cách “hy vọng lần này sẽ ổn” – mà đó lại là sự may rủi, và chắc chắn sẽ đến lúc bạn thất bại.

Tương tự, người mới cũng có suy nghĩ mình sẽ thắng mọi lệnh – thắng 100%. Rồi sẽ rút gọn lại còn “nếu không được 100% thì ít nhất phải thắng mỗi ngày!” Từ đó dẫn đến nỗi sợ thua, dẫn đến Martingale, vi phạm các quy tắc quản lý rủi ro…

Và thế là hình thành thêm một khách hàng “tiềm năng” của các sàn giao dịch Quyền chọn nhị phân, người vừa vào đã tự mắc sai lầm. Tất cả bắt nguồn từ việc đặt niềm tin vào hy vọng, kỳ vọng thay vì vào kế hoạch giao dịch và quản lý rủi ro.

Sự tự tin trong giao dịch Quyền chọn nhị phân

Sự tự tin quá mức ở một nhà giao dịch Quyền chọn nhị phân thể hiện ra sao? Một người tự tin thường dựa vào trực giác để vào lệnh, sẵn sàng đặt khối lượng lớn hơn mức an toàn – “Sao phải đặt ít nếu tôi đã chắc chắn lệnh này sẽ thắng?”

Sự tự tin khiến nhà giao dịch nghĩ mình đã là dân chuyên – trong khi thực tế chưa chắc. Sự tự tin đó dẫn đến thất bại thảm hại, mất số tiền lớn, bởi những người quá tự tin thường nạp nhiều tiền (muốn thắng to và nhanh).

Nhưng thị trường không quan tâm bạn là ai: giàu hay nghèo, tự tin hay sợ hãi, có chiến lược hay giao dịch vu vơ. Thị trường không “có tội” gì cũng chẳng đáng nhận công lao – nó chỉ tồn tại. Nếu bạn thất bại, đó là lỗi của bạn; nếu bạn thành công, cũng là do bạn nỗ lực!

Trong giao dịch Quyền chọn nhị phân, sự tự tin quá mức là kẻ thù. Những người quá tự tin không biết cách thích ứng với biến động thị trường, không chịu thừa nhận sai lầm, và không có sự chuẩn bị cho tình huống xấu. Họ thiếu đi sự linh hoạt mà một nhà giao dịch thành công cần có.

Điều duy nhất bạn cần để giao dịch có lãi là:

• Một kế hoạch giao dịch
• Nhật ký giao dịch
• Quy tắc quản lý rủi ro rõ ràng
• Kỷ luật giao dịch bền vững
• Không để cảm xúc chi phối trong giao dịch

Không hề có chỗ cho sự tự tin thái quá, cũng như không có chỗ cho sai lầm.

Sự nghi ngại khi mở lệnh

Đừng tốn quá nhiều thời gian cân nhắc xem có nên vào lệnh hay không. Thực tế cho thấy càng suy nghĩ lâu, bạn càng tìm ra nhiều lý do để không vào lệnh.

Nhiệm vụ của bạn đơn giản hơn nhiều – hãy trở thành “robot giao dịch.” Robot không nghĩ ngợi xem có nên mở lệnh hay không – nó chỉ có một “thuật toán” và sẽ vào lệnh nếu hội đủ điều kiện (tín hiệu từ chiến lược). Có tín hiệu là mở lệnh!

Thuật toán giao dịch của bạn chính là kế hoạch giao dịch! Chỉ cần tuân thủ đúng kế hoạch, mở lệnh nơi cần mở, chứ không phải nơi bạn “muốn” hay “không muốn.”

Trực giác trong giao dịch Quyền chọn nhị phân

Thực ra trong giao dịch không có cái gọi là trực giác – đó chính là kinh nghiệm của nhà giao dịch. Tuy nhiên, nếu với người mới, “trực giác” là cái cớ để phá vỡ quy tắc chiến lược hay kế hoạch, thì với người giàu kinh nghiệm, “trực giác” là dấu hiệu nhắc họ kiểm tra lại một lần nữa.

Sự khác biệt rất lớn: làm sao biết khi nào nên tin trực giác và khi nào phải theo kế hoạch mà không “lăn tăn”? Kinh nghiệm là chuỗi kiến thức tích lũy theo thời gian. Người ta ước tính cần 10.000 giờ quan sát biến động giá để nhận biết chính xác các mô hình.

Coi 10.000 giờ này là cột mốc – khi bạn đã “cày” đủ thời gian, lúc đó hãy nghe “trực giác.” Còn hiện tại, nếu bạn vẫn chưa đến trình độ ấy, cách tốt nhất là tin vào kế hoạch đã được kiểm chứng.

“Tôi đúng!” – một sai lầm tâm lý nghiêm trọng trong giao dịch Quyền chọn nhị phân

Chắc hẳn bạn từng gặp những người luôn khăng khăng mình đúng 200%, không chấp nhận quan điểm nào khác. Họ tin mình đúng chỉ vì “mình tin vậy,” chứ không dựa trên kiến thức hay kinh nghiệm. Trong giới giao dịch Quyền chọn nhị phân cũng có kiểu “cừu đen” như thế.

Những người này cho rằng họ đúng ở mọi mặt, kể cả việc “thị trường phải tuân theo họ” và “trả tiền” vì họ “đúng.” Chợt nhớ câu nói của George Soros: “Quan trọng không phải bạn đúng hay sai, mà là bạn kiếm được bao nhiêu khi đúng và mất bao nhiêu khi sai!”

Nhà giao dịch dạng “Tôi đúng!” không bao giờ thừa nhận sai lầm, nên họ cũng không cách nào tìm được giải pháp khắc phục. Vì thế mà hành vi của họ giống “cừu” – liên tục đâm đầu vào cùng một sai lầm, cố chứng minh với bản thân (và thị trường) rằng họ đúng, trong khi thị trường đâu biết họ là ai.

Vì vậy, nhà giao dịch dạng “Tôi đúng!” đều thua lỗ không ngừng, cố chứng minh cách mình giao dịch mới là “chuẩn,” còn những người giao dịch khác đều “ngu ngơ.”

Đây là sai lầm tâm lý mà chính nhà giao dịch tự đẩy mình vào. Việc thiếu linh hoạt khiến họ không thể thích nghi với thay đổi của thị trường, lòng tự tin mù quáng ngăn cản họ nhìn nhận giá cả dưới góc độ khác, và cứ lặp đi lặp lại sai lầm.

Để khắc phục, đòi hỏi nỗ lực lớn. Bạn cần buộc bản thân nhìn mọi thứ dưới góc nhìn mới – thừa nhận mình sai. Nhiều người không làm nổi điều này, nên mọi vấn đề trong giao dịch (và cuộc sống) cũng bắt nguồn từ đó. Hơn nữa, bạn không chỉ phải thừa nhận, mà còn phải tìm cách thay đổi tư duy.

Thay vì tự tin mù quáng, bạn cần một kế hoạch giao dịch đầy đủ; thay vì “tôi đúng,” bạn cần kỷ luật giao dịch buộc bạn làm đúng quy trình, kể cả khi bạn “muốn làm khác.” Ban đầu, bạn sẽ buộc mình làm những gì “phải làm,” điều này không dễ.

Nhiều nhà giao dịch dù nhận ra sai lầm vẫn không vượt qua được việc phải thay đổi hoàn toàn tư duy và cách giao dịch. Quá trình này mất nhiều thời gian, và kết quả tùy thuộc ý chí của mỗi người – chỉ cần bạn thoáng lung lay, bạn sẽ quay lại tình trạng “Tôi đúng!” vốn không hề hiệu quả.

Như đã nói, mục tiêu hàng đầu của nhà giao dịch là kiếm tiền, không phải chứng tỏ mình đúng. Dĩ nhiên, đúng cũng tốt, nhưng chỉ khi nó không cản trở kết quả giao dịch. Ví dụ, bạn “đúng” khi xây dựng một kế hoạch và tuân thủ nó – chẳng ai chê trách bạn ở điều đó.

Áp lực tâm lý đối với nhà giao dịch, hay con đường dễ nhất không phải lúc nào cũng đúng

Mọi nhà giao dịch đều phải chịu áp lực tâm lý – điều này không có gì ngạc nhiên, bởi mục tiêu của giao dịch là “tự do tài chính,” và bản chất giao dịch là “Giảm thiểu thua lỗ, tối đa hóa lợi nhuận.”

Nhiều người mới quên mất nguyên tắc đó, họ giao dịch đến khi cháy hẳn tài khoản – không dừng lỗ kịp lúc. Hoặc đến khi cần dừng vì đã có lời, họ vẫn tiếp tục, dẫn đến mất hết lợi nhuận rồi thua luôn tiền gốc. Với người mới, dường như thua lỗ ở khắp nơi.

Trong cuốn “Your Path to Financial Freedom” của Van Tharp có một bài trắc nghiệm thú vị. Bạn được chọn đáp án cho hai câu hỏi:

1. Mất 8000 đô la với xác suất 100%
2. Mất 10.000 đô la với xác suất 95% và 5% còn lại không mất gì

Câu thứ hai, cũng chọn một trong hai:

1. Kiếm được 8000 đô la với xác suất 100%
2. Kiếm 10.000 đô la với xác suất 95% và 5% còn lại không được gì

Nếu bạn chọn phương án (2) trong câu đầu và (1) trong câu hai, điều đó cho thấy bạn có xu hướng chấp nhận kiếm ít hơn (để chắc ăn) và chịu thua lỗ nặng (vì cố gỡ) – có thể bạn đang áp dụng Martingale, muốn “chắc chắn” kiếm tiền, miễn là có một lần thắng trước khi tài khoản cạn.

Ở câu lựa chọn lỗ, bạn sẽ tìm chút cơ hội không mất gì, thay vì dừng lỗ ngay. Thực tế, bạn sẽ vi phạm quy tắc quản lý rủi ro, vượt quá mức rủi ro cho phép và cuối cùng mất nhiều hơn.

Câu trả lời “đúng” trong bài trắc nghiệm này là (1) cho câu đầu và (2) cho câu thứ hai. Tức là bạn nên cắt lỗ sớm, và để lợi nhuận có cơ hội tăng cao nhất.

Bình quân giá cho lệnh lỗ trong giao dịch Quyền chọn nhị phân

Bình quân giá (averaging) được khá nhiều nhà giao dịch áp dụng trong Quyền chọn nhị phân. Với người mới, đây là ý tưởng hấp dẫn – giá càng đi ngược, càng vào thêm lệnh; nếu giá quay đầu, bạn có thể giảm lỗ hoặc thậm chí thu lời gấp đôi.

Vấn đề là nó chỉ “nghe có vẻ” hay. Nếu sử dụng bình quân giá với tâm lý bốc đồng và tham lam, thứ bạn nhận về sẽ là thua lỗ lớn cùng sự thất vọng.

Bình quân giá chỉ nên dùng khi bạn có quy tắc quản lý rủi ro chặt chẽ và hiểu rõ yếu tố kỹ thuật – khi nào nên bình quân, khi nào không.

Đúng là bình quân giá cho phép bạn giảm lỗ hoặc tăng lời, nhưng không phải lệnh nào cũng dùng được. Đặc biệt, người mới càng không nên áp dụng một cách thiếu suy nghĩ.

Tâm lý “người chơi” trong giao dịch Quyền chọn nhị phân

Giao dịch Quyền chọn nhị phân theo kiểu “chơi” thực sự dễ hơn so với giao dịch đúng nghĩa. Nhiều nhà giao dịch xem đây là cách kiếm tiền nhanh, vậy sao không chọn con đường “dễ” – chẳng hạn Martingale?

Người “chơi” Quyền chọn nhị phân chỉ trông cậy vào may mắn thay vì phân tích tỉnh táo. Một “người chơi” có thể mất sạch tiền bất cứ lúc nào; còn nhà giao dịch có kinh nghiệm thì không để tài khoản về 0. Đó là khác biệt cốt lõi.

Ở nơi “người chơi” hy vọng, nhà giao dịch chuyên nghiệp có một kế hoạch hành động cụ thể, luôn kiểm soát rủi ro. Người chơi, trái lại, mở lệnh tùy ý, dự đoán hướng giá ngẫu nhiên, rồi gồng lỗ, gấp thếp…

Tâm lý “người chơi” cho rằng:

• Giao dịch với đủ kiểu cảm xúc
• Sợ hãi mỗi lần mở lệnh
• Trông chờ may mắn
• Cố gắng gỡ gạc
• Tăng vốn cho lệnh tuỳ tiện
• Dùng phương pháp Martingale
• Không tuân thủ chiến lược (nếu có)

Đó là những điều một nhà giao dịch giàu kinh nghiệm sẽ không làm. Đây chính là lý do “người chơi” thua, còn người giao dịch kỷ luật có thể kiếm tiền ổn định.

Ngay từ đầu, bạn phải xác định rõ cách giao dịch và liệt kê đầy đủ các rủi ro. Nếu bạn không giới hạn rủi ro, bạn có thể “cháy” tài khoản – hoặc thắng “hên,” hoặc thua sạch (kịch bản phổ biến hơn). Mục đích của bạn khi tham gia giao dịch là kiếm tiền, nên hãy tiếp cận nó đúng nghĩa!

Tâm lý thị trường

Bạn có từng tự hỏi vì sao chiến lược giao dịch hoạt động? Vì sao giá lại thường xuyên lặp các mô hình, cho phép chúng ta dự đoán? Vì sao chúng ta có thể kiếm tiền từ Quyền chọn nhị phân?

Vì thị trường có tâm lý riêng – giá được chi phối bởi những nhà giao dịch chuyên nghiệp trong các ngân hàng, tổ chức tài chính lớn hoặc công ty đầu tư. Họ quyết định giá lên, xuống hay đi ngang. Nhưng tại sao chúng ta có thể đoán hành động của họ?

Người ta hay nói giá có “trí nhớ.” Tâm lý thị trường được xây dựng từ lịch sử biến động giá – những vùng tâm lý của chính những bên “tiền lớn.” Cơ chế vận hành thế nào?

Qua thời gian, họ đúc kết các quy tắc an toàn, trên phương diện tâm lý, họ sẽ làm điều tương tự như trước kia: giá chạm mức đỉnh của năm ngoái – chắc khó tăng thêm, nên họ bán tài sản ở vùng đỉnh tốt nhất, tạo ra “kháng cự.”

Vùng hỗ trợ hình thành tương tự: giá sẽ không thể rơi sâu hơn – giờ là thời điểm tốt để mua vào. “Tiền lớn” mua để không lỡ cơ hội, lúc này giá bắt đầu tăng.

Tâm lý thị trường (hay dòng tiền thông minh) luôn tìm kiếm “mua giá thấp, bán giá cao,” vì sợ bỏ lỡ cơ hội tốt. Bạn có thắc mắc vì sao hỗ trợ/kháng cự không phải chỉ một đường mảnh mà là cả một “vùng”? Bởi “tiền lớn” thường mua/bán sớm hơn một chút trước khi giá chạm mốc. Chúng ta kẻ vùng thay vì một đường mức giá chính xác 100%. Khi nhiều nhà giao dịch cùng đặt các mức hỗ trợ và kháng cự, hợp lại thành những vùng.

Mọi chuyển động giá trên thị trường đều có cơ sở tâm lý – nó phản ánh mức độ quan tâm của đám đông với tài sản tại thời điểm đó. Còn indicator (chỉ báo) và chiến lược giao dịch vì sao có thể dự báo điểm vào lệnh tốt?

Câu trả lời cũng khá đơn giản – tâm lý thị trường là nếu cùng một hoàn cảnh, “tiền lớn” hoặc đám đông thường có xu hướng hành động tương tự. Không ai muốn “một mình một lối” mà bị thua lỗ – hành động theo số đông có vẻ an toàn hơn. Indicator và chiến lược giúp nhận ra những biến động “bất thường” hoặc “xác suất cao” để vào lệnh.

Ví dụ, chỉ báo RSI có thể xác định vùng quá mua (overbought) và quá bán (oversold), nơi giá có thể đảo chiều. Nó phân tích biến động giá trong quá khứ để tạo “mô hình” trạng thái bình thường. Khi giá vượt ra ngoài “mô hình,” RSI cảnh báo “Giá đang ở vùng không bình thường – có thể sắp đảo chiều – muốn kiếm lợi nhuận từ cơ hội này không?”

Tương tự với chiến lược theo xu hướng – chúng xác định trạng thái thị trường và gợi ý mở lệnh theo chiều của xu hướng. Dĩ nhiên, đó chỉ là dự đoán có xác suất, không bao giờ 100%. Xác suất này phụ thuộc vào độ tin cậy của chiến lược. Ví dụ, chiến lược của bạn cho 86% lệnh thắng/100 lệnh, nghĩa là mỗi tín hiệu có xác suất 86% đúng, 14% còn lại sai.

Tại sao không có chiến lược nào đạt 100%? Thị trường rất phức tạp, giá phụ thuộc vô số yếu tố. Ai đó mua mạnh hay bán mạnh đều tác động đến giá, và hầu như không ai nắm được mọi giao dịch đang xảy ra. Ta chỉ biết chúng sau khi đã diễn ra.

Thứ duy nhất chúng ta có là lịch sử biến động giá, và chúng ta dựa vào đó để phỏng đoán tương lai. Quan trọng là tìm cách nghiêng xác suất thắng về phía mình, còn sau đó mọi thứ là kỹ năng!

Những cuốn sách rất hữu ích về tâm lý giao dịch

Có một số cuốn sách quan trọng về tâm lý giao dịch có thể giúp bạn rèn luyện tâm lý đúng đắn, gồm:

• Mark Douglas – “The Disciplined Trader” (Nhà giao dịch kỷ luật)
• Mark Douglas – “Trading in the Zone” (Giao dịch trong vùng)
• Các tiểu thuyết về tâm lý giao dịch

Trước đây, những cuốn sách này đã giúp tôi rất nhiều, nên tôi tin chúng sẽ hữu ích cho bạn!